Chống sét van cho máy biến áp được sử dụng rất nhiều hiện nay. Tuy nhiên không phải ai cũng nắm được cách thức hoạt động cũng như đặc điểm của thiết bị này. Để hiểu rõ chống sét van cho máy biến áp là gì? Công dụng của nó như thế nào hãy cùng CTBA tìm hiểu ngay sau đây nhé!
1. Chống sét van cho máy biến áp là gì?
Chống sét van cho máy biến áp là thiết bị chống sét hoàn hảo được sử dụng khá phổ biến hiện nay. Chức năng chính của nó là bảo vệ cho các trạm phân phối, trạm biến áp và các thiết bị điện.
Chống sét van máy biến áp
2. Nguyên lý làm việc của chống sét van cho máy biến áp
Với mức điện áp của lưới điện chống sét van thì sẽ không gây ra phóng điện. Nhưng khi điện áp đột biến tăng lên tới mức điện áp tới hạn thì ngay lập tức Chống sét van sẽ chuyển trị số điện trở nhỏ theo đặc tính V- A và cho dòng điện sét chạy qua. Đồng thời trong quá trình tháo sét, điện áp dư trên chống sét van có giá trị nhỏ sẽ đảm bảo an toàn cho các thiết bị được bảo vệ. Khi hết sét thì nó lại trở lại trạng thái có tính dẫn điện kém.
Nhờ đặc tính tương đối bằng phẳng nên chống sét van còn có tác dụng làm giảm độ dốc của sóng sét. Do đó, nó có khả năng chống được hiện tượng xuyên kích giữa các vòng dây trong cùng một pha của máy điện.
Điện trở Vilit dễ bị nhiễm ẩn làm thay đổi đặc tính điện và làm mất tác dụng của thiết bị chống sét van. Vì vậy cần kiểm tra và bảo dưỡng chống sét van định kỳ thường xuyên.
3. Cấu tạo của chống sét van cho máy biến áp
Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cấu tạo của chống sét van cho máy biến áp cả bên ngoài lẫn bên trong thiết bị.
3.1. Bên Ngoài:
Bên ngoài: Bên ngoài thì nó là một ống sứ hay chất dẻo có kích thước và hình dạng tùy thuộc vào cấp điện áp định mức sử dụng tại đó.
3.2. Bên Trong:
Bên trong: Bên trong của ống gồm có 2 bộ phận chính là khe hở phóng điện và điện trở phi tuyến.
• Khe hở phóng điện: Gồm có nhiều cặp khe hở được ghép nối tiếp. Mỗi cặp khe hở được chế tạo bởi 2 đĩa đồng mỏng dập định hình. Ở giữa là một tấm đệm mica hoặc là bìa cách điện( dày khoảng 1mm) để tạo khe hở phóng điện. Số lượng cặp khe hở phóng điện sẽ tùy vào mỗi nhà sản xuất thiết kế.
• Điện trở phi tuyến: Gồm những hình trụ tròn được ghép nối tiếp. Điện trở phi tuyến có thể là Tiri, Vilit hay ZnO,… Được sử dụng nhiều nhất vẫn là Viit.
chống sét van cho máy biến áp
Với điện áp định mức của lưới điện chống sét van hoàn toàn không phóng điện. Tuy nhiên, khi mà điện áp tăng lên đến điện áp tới hạn thì ngay lập tức van chống sét truyền ngay từ trị số điện trở lớn sang trị số điện trở nhỏ hơn để hạn chế điện áp dư và bảo vệ cách điện.
Hiện nay, các chống sét van ở máy biến áp được thay thế bằng chống sét kiểu oxit kim loại ( MO hoặc ZnO), đặc tính V-A phi tuyến có khả năng hấp thụ được năng lượng cao.
4. Phân loại chống sét van cho máy biến áp
Hiện nay trên thị trường có 2 loại chống sét van phổ biến: loại có khe hở và loại không có khe hở.
Các loại chống sét van cho máy biến áp
4.1. Chống Sét Van Có Khe Hở
Chống sét van có khe hở có chất điện phi tuyến. Khi có hiện tượng sét đánh xuyên thủng các khe hở qua điện trở phi tuyến, nó sẽ hạ thấp trị số xuống cho dòng điện cháy xuống đất, sau đó tăng trở lại.
4.2. Chống Sét Van Không Có Khe Hở
Chống sét van không có khe hở được ghép bằng các đĩa MOV nối tiếp nhau thành một cột và được đặt trong lòng ống. Đĩa MOV được bọc trong lớp vỏ sợi thủy tinh gia nhiệt epoxy có khả năng tích điện tốt.
5. Tiêu Chuẩn Vận Hành Chống Sét Van
Chống sét van phải thích hợp để vận hành ở các điều kiện vận hành bình thường dưới đây:
5.1. Điều kiện vận hành bình thường
Nhiệt độ môi trường xung quanh từ -40°C đến 40°C.
Độ cao so với mặt nước biển không vượt quá 1.000m.
Tần số của nguồn điện xoay chiều không nhỏ hơn 48Hz, và không vượt quá 62Hz.
Điện áp tần số công nghiệp đặt giữa đầu nối đường dây và đầu nối đất của chống sét van không vượt quá điện áp danh tính.
5.2. Điều kiện vận hành không bình thường
Nếu chống sét van phải chịu các điều kiện khác với điều kiện sử dụng hoặc điều kiện vận hành bình thường thì có thể yêu cầu có lưu ý đặc biệt khi chế tạo hoặc khi ứng dụng.