Máy biến áp một pha - Cấu tạo và nguyên lý làm việc
Máy biến áp 1 pha là thiết bị điện loại tĩnh được dùng để thay đổi điện áp xoay chiều. Cấu tạo chính của máy biến áp 1 pha có 2 cuộn dây thứ cấp và sơ cấp có chức năng biến đổi điện áp của hệ thống điện xoay chiều dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ.
1. Máy biến áp một pha là gì?
Máy biến áp một pha được hiểu gần giống với máy biến áp thông thường khác như máy biến áp ba pha,... Nhưng máy biến áp một pha có cấu tạo đơn giản và công suất nhỏ hơn biến áp ba pha bởi vậy mà nó còn có tên gọi khác là máy biến áp công suất nhỏ.
Đúng như tên gọi của chúng, máy biến thế một pha chỉ có một pha duy nhất với hai cuộn thứ cấp và sơ cấp, trong khi đó máy biến áp ba pha chỉ thêm một cuộn dây quấn nữa gọi là cuộn dây cuấn trung cấp.
Hình ảnh so sánh máy biến áp 1 pha với máy biến áp 3 pha
2. Cấu tạo máy biến áp một pha
Máy biến áp một pha cũng có cấu tạo ba phần chính là vỏ máy, cuộn dây và lõi thép.
2.1. Phần vỏ của máy biến áp một pha
Phần vỏ máy biến áp một pha cũng có vai trò bảo vệ các thành phần bên trong nó, bởi vậy nó được thiết kế vô cùng khoa học.
Vỏ máy biến áp một pha thường được làm từ các chất lượng có độ bền cao, cách điện, chịu nhiệt tốt như sứ cách điện hoặc gang chuyên dụng.
2.2. Mạch từ của máy biến áp một pha
Lõi thép làm bằng các lá thép kỹ thuật điện (0,3mm - 0,5mm) có lớp cách điện bên ngoài được ghép lại với nhau thành khối.
Lõi thép của máy biến áp một pha cũng được dùng để dẫn từ cho máy biến áp
2.3. Dây quấn của máy biến áp một pha
Máy biến áp một pha có hai cuộn dây. Cuộn dây được kết nối với điện áp xoay chiều cung cấp được gọi là cuộn sơ cấp và cuộn dây được nối với tải và cung cấp năng lượng cho tải được gọi là cuộn thứ cấp.
Nếu điện áp thứ cấp bé hơn điện áp sơ cấp là máy biến áp giảm áp, nếu điện áp thứ cấp lớn hơn điện áp sơ cấp gọi là máy biến áp tăng áp.
Dây quấn của máy biến áp được làm bằng dây điện từ (tráng lớp cách điện) quấn trên lõi thép.
Máy biến áp một pha có hai cuộn dây quấn:
Dây quấn sơ cấp: nối với nguồn điện
Dây quấn thứ cấp: nối với nguồn để lấy điện ra sử dụng
3. Công dụng của máy biến áp một pha
Công dụng chính của máy biến áp một pha vẫn là có khả năng tăng hoặc giảm (khả năng biến đổi điện áp xoay chiều) điện áp từ nguồn điện, đồng thời phân phối, truyền tải đến các nguồn phát làm ổn định hệ thống mạng lưới điện trong gia đình.
Điện thế của biến áp một pha khoảng 380 – 400V và thường được dùng trong mạng lưới điện của hệ thống dân sinh (biến áp dùng trong hộ gia đình).
Biến thế một pha vẫn có chức năng thay đổi dòng điện (như máy biến áp thông dụng khác) là có thể là làm tăng hoặc giảm điện áp sao cho phù hợp với các thiết bị điện của người dân.
Máy biến áp (ổn áp) một pha rất nhiều ưu thế so với các loại máy biến áp khác như:
Tính đơn giản
Máy biến áp một pha đem đến tính năng đơn giản, dễ dàng tiếp đất.
Tính an toàn
Máy biến thế một pha rất dễ dàng và an toàn hệ thống dây điện trong hộ gia đình. Vì máy biến áp một pha cũng có khả năng làm ổn định điện.
Tính linh hoạt
Quá trình sản xuất máy biến thế một pha tuân thủ đúng theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025. Đem lại tính linh hoạt bền bỉ cho máy.
Hoạt động im lặng
Máy biến áp một pha được hàn lõi trên toàn bộ phạm vi bởi vậy mà khả năng gây tiếng ồn khi làm việc của nó được khắc phục tối đa nhất.
Độ bền cao
Cuộn dây được làm hoàn toàn bằng đồng tráng men làm cho điện áp thứ cấp ổn định hơn tăng độ bền của máy lên tốt hơn.
Các hộ gia đình cũng có thể tiết kiệm được rất nhiều điện năng tiêu thụ. Và ổn định điện áp từ nguồn điện truyền không đều hoặc biến thiên bất thường, sau đó máy biến áp một pha đưa điện năng đã qua xử lý đi phân phối điện năng cho ngôi nhà, nhờ vậy người dân sử dụng dòng điện đó sẽ bảo vệ các thiết bị điện, giảm nguy cơ cháy nổ đảm bảo an toàn tính mạng của người dân.
4. Nguyên lý làm việc của máy biến áp một pha
Máy biến áp một pha là một nhóm trong các loại nhóm máy biến áp nên về cơ bản máy biến áp một pha cũng có nguyên lí làm việc như máy biến áp đó là hoạt động theo hai nguyên lý cơ bản là khi có dòng điện từ nguồn chạy qua dây dẫn thì dòng điện ấy tạo ra từ trường và hoạt động dựa trên sự biến thiên dòng điện tạo ra hiện tượng cảm ứng điện từ.
Nguyên nhân xảy ra hiện tượng dòng điện tạo ra từ trường và hiện tượng cảm ứng điện từ là do sự kết hợp giữa hai cuộn dây cuốn trong cấu tạo máy biến áp mà ra. Mọi thứ đều liên quan đến nhau bởi vậy mà không khó để người sử dụng hiểu về loại máy biến áp này.
5. Khi nào cần sử dụng máy biến áp một pha?
Nếu bạn đang muốn kiểm tra điện năng tiêu thụ của gia đình mình thì máy biến áp một pha sẽ là một trợ thủ hữu ích nhất trong nhóm các loại máy biến áp. Lắp một thiết bị biến áp một pha sẽ giúp bạn ổn định nguồn điện bất ổn định trước khi dẫn tới hệ thống điện đầu vào. Như vậy sẽ giúp bảo vệ các thiết bị điện khác trong gia đình, hạn chế được những rủi ro như cháy, nổ, hư hỏng các thiết bị điện khi nguồn điện lúc mạnh lúc yếu.
Lắp đặt một chiếc máy biến áp một pha cũng có thể giúp bạn đảm bảo nguồn điện cũng cấp trong gia đình đủ mạnh, ổn định hơn để sử dụng. Máy biến áp một pha cũng giúp bạn tiết kiệm điện năng tối đa, hạn chế lượng điện năng tiêu thụ và đương nhiên bạn sẽ tiết kiệm được một khoản kha khá để sử dụng vào việc khác. Đó là một giải pháp kinh tế vừa hiệu quả lại còn có thể bảo đảm an toàn cho tất cả mọi thành viên trong gia đình.
6. Một số lưu ý khi lắp đặt máy biến áp một pha
Máy biến áp một pha được sử dụng trong gia đình và điện sinh hoạt bình thường, đương nhiên con người trong hộ gia đình sử dụng thường xuyên tiếp xúc với ổn áp một pha. Do đó, chúng tôi đã đưa ra một số những lưu ý quan trọng của loại máy biến áp một pha mà ai cần biết.
Đối với điện áp khi đưa nguồn vào máy biến áp một pha, lưu ý không được lớn hơn định mức quy định của máy.
Lưu ý, tuyệt đối không được để biến áp một pha làm việc quá công suất đã quy định. Điều này vô nguy hiểm cho máy và cho người sử dụng máy.
Khi sử dụng, nên đặt máy biến áp một pha ở nơi gần các cửa thoát hiểm, chỗ thoáng khí, sạch sẽ, ít bụi để hạn chế những tác động của môi trường và thời tiết đối với máy biến áp.
Lưu ý, trong quá trình lắp đặt và sử dụng, nên thường xuyên kiểm định kì dòng máy biến áp một pha để đảm bảo chắc chắn máy biến áp của bạn vẫn đang hoạt động tốt.
Trước khi lắp đặt máy, cần phải Lưu ý tới chỉ số công suất và các thông tin ký hiệu trong máy biến áp một cách cẩn thận nhất, để hạn chế nhất rủi do và tăng tính an toàn của máy biến áp.
Điều quan trọng nhất trong quá trình hoạt động và sử dụng máy biến áp một pha là phải luôn bảo trì, bảo dưỡng và vệ sinh máy biến áp sạch sẽ.